اين كلمه مخفف عبارت انگليسي "Human T-cell lymphotropic virus type1" به‌معناي «نوع يك ويروس لنفوتروپيك سلول تي انساني» است. اين نامگذاري به اين دليل انجام شده است كه اين ويروس سلول‌هاي لنفوسيت نوع تي انسان را آلوده مي‌كند.
HTLV-1 يك ويروس بسيار قديمي است كه به نظر مي‌رسد از هزاران سال پيش بشر به آن مبتلا شده است و احتمال می‌رود در طول قرون گذشته از قاره آفريقا به ساير مناطق جهان گسترش پيدا كرده باشد.
ابتلا به عفونت HTLV-1 گسترش جهاني دارد. در حال حاضر برآورد ميشود كه 5 تا 10 ميليون نفر در سراسر جهان به اين ويروس مبتلا باشند. با اين حال عفونت HTLV-1 در برخي از مناطق جهان از جمله جنوب ژاپن، برخي كشورهاي حوزه کارائيب، آفريقاي نيمه‌صحرايي، آمريکاي جنوبي، برخي جزاير قاره اقيانوسيه و شمال شرق ايران به‌صورت بومي وجود دارد. در آخرين مطالعه كه توسط جهاددانشگاهي مشهد در سال 1388 انجام شد، شيوع عفونت HTLV-1 در جمعيت عمومي مشهد بیش از ۲ درصد اعلام گرديد كه نشان مي‌داد همچنان عفونت بومي منطقه ما محسوب مي‌گردد.
ويروس يك ارگانيسم زنده بسيار ريز است كه مشاهده آن فقط با كمك ميكروسكوپ‌هاي بسيار پيشرفته با بزرگنمايي چندهزار برابر امكان پذير است. ويروس‌ها سوخت و ساز دروني مستقل ندارند و براي زنده ماندن نيازمند ورود به بدن يك موجود زنده ديگر هستند. بنابراین یک ذره ویروسی در خارج از سلول و در محیط هیچ فعالیتی نمی‌تواند داشته‌باشد اما پس از ورود به بدن يك موجود زنده و در داخل سلول‌هاي بدن او، قادر به تكثير و بازتوليد اجزاي خود در شرايط مناسب است. به اين معني كه ويروس وارد سلول‌هاي ميزبان خود شده و با كمك گرفتن از سوخت و ساز آن تكثير ميشود و پس از آزاد شدن از داخل يک سلول به يك سلول ديگر وارد ميشود تا مجددا شروع به تكثير نمايد و به اين ترتيب عفونت ويروسي در داخل بدن ميزبان مبتلا گسترش پيدا مي‌كند.
يكي از انواع ویروس‌‌‌ها، HTLV است. نوع 1 اين ویروس (HTLV-1) در سال 1979 در آمریکا و نوع 2 آن (HTLV-2) در سال 1982 در ژاپن شناسايي شد. به‌علاوه موارد محدودي از ابتلاي انسان به نوع 3 و 4 اين ويروس در سال‌هاي اخير از افريقاي مركزي گزارش شده است. در ايران تنها نوع 1 آن يعني HTLV-1 شناسايي شده است.
انتقال ويروس HTLV-1 به‌طور آزاد صورت نمي‌گيرد بلكه از طريق سلول‌هاي بدن ميزبان كه به ويروس آلوده شده‌اند به افراد ديگر منتقل ميشود. پس اين ويروس نمي‌تواند از طريق هوا، عطسه و سرفه، آب، غذا، دست دادن، بغل كردن، بوسيدن، توالت و استخر عمومي بين افراد منتشر شود. بلكه عمدتا از طريق مادر به نوزاد بخصوص از طريق شير مادر، ارتباط جنسي، تماس با خون آلوده و استفاده از سرنگ و سوزن آلوده انتقال مي‌يابد. خطر ابتلاي كودك در سه ماهه اول شيردهي اندك است اما با طولاني شدن مدت شيردهي افزايش مي‌يابد. در رابطه جنسي محافظت نشده احتمال ابتلاي هر دو طرف وجود دارد اما احتمال انتقال عفونت از مرد به زن بيشتر از انتقال آن از زن به مرد است.
اگرچه HTLV-1 هم‌خانواده HIV – ويروس ايدز– است و راه‌هاي انتقال هر دو ويروس يكسان است ولي اين دو هيچ ارتباطي با يكديگر ندارند. در واقع HTLV-1 بسيار كم‌خطرتر از HIV است. اگر چه عفونت HTLV-1 در همه عمر در بدن افراد مبتلا باقي مي‌ماند اما بيشتر مبتلايان تا آخر عمر بدون علامت مي‌مانند و هيچگاه به بيماري خاصي دچار نمي‌شوند و به همين دليل اغلب از ابتلاي خود بي‌اطلاع هستند. به اين افراد اصطلاحا حاملين يا ناقلين ويروس گفته ميشود. با اين حال در موارد معدودي بيماري‌هاي مهمي ظاهر ميشود مانند نوعي سرطان خون به نام لوكمي سلول تي بزرگسالان (ATL) و نيز نوعي بيماري پيشرونده عصبي به نام ميلوپاتي و فلج وابسته به HTLV-1 (HAM/TSP). البته اين بيماري‌ها ممکن است ده‌ها سال پس از عفونت اوليه رخ دهد.
ابتلا به ويروس را فقط مي‌توان با آزمايش خون تشخيص داد كه اين كار با فاصله زماني كمي از ورود ويروس به بدن قابل انجام است زيرا به محض ورود ويروس به بدن، سيستم ايمني بدن انسان شروع به توليد پادتن‌هايي (آنتي‌بادي) بر عليه ويروس مي‌کند تا با آن مبارزه نمايد. اين پادتن‌ها كه به طور اختصاصي براي اين ويروس خاص توليد و ترشح شده‌اند در آزمايشگاه قابل اندازه گيري هستند. اين عفونت با انجام آزمايشات اوليه و سپس در صورت مثبت بودن نتايج آنها با آزمايشات تاييدي تشخيص داده ميشود. بايد توجه داشت که در آزمايش‌هاي رايج خون كه افراد براي كنترل سلامت خود انجام مي‌دهند (چكاپ)، آزمايش HTLV-1 وجود ندارد و بايد به صورت اختصاصي براي آن درخواست شود. البته انجام اين آزمايش براي همه توصيه نمي‌شود و فقط در كساني كه به دليل داشتن سابقه پرخطر مثل تماس با خون آلوده (مثلا فرو رفتن سوزن آلوده به بدن در كاركنان بيمارستاني، اعتياد تزريقي و نظائر آن) و يا داشتن سابقه خانوادگي عفونت در خطر ابتلا قرار دارند،انجام آزمايش تشخيصي HTLV-1 ضرورت پيدا مي‌كند.
در حال حاضر هيچ درماني براي عفونت HTLV-1 وجود ندارد. البته به دليل اينكه بيشتر افراد مبتلا به اين عفونت در طول عمر خود دچار هيچ بيماري مرتبط با اين عفونت نمي‌شوند، درمان عفونت در افراد بدون بيماري، نه لازم و نه موثر است. با اين حال افراد مبتلا بايد سالانه براي بررسي وضعيت باليني خود به پزشك مراجعه نمايند.
در حال حاضر موثرترين راه براي كنترل عفونت و پيامدهاي آن در جامعه، پيشگيري است. پيشگيري از اين عفونت بسيار ساده بوده و مستلزم اطلاع داشتن از راه‌هاي اصلي انتقال ويروس،پرهيز از ترس بيجا و خودداري از اقدامات نادرست و غير علمي در برخورد با افراد مبتلا است. براي كسب اطلاعات صحيح و علمي بهتر است به پزشكان و متخصصيني مراجعه كنيم كه در زمينه اين ويروس كار پژوهشي و آموزشي انجام مي‌دهند. و بالاخره بايد بدانيم:
HTLV-1 با HIV فرق دارد و به هيچ عنوان باعث بيماري ايدز نمي‌شود.
منابع بيشتر براي مطالعه: